Η Άποψή μας για την παράσταση "Το τίμημα" στο Θέατρο Ιλίσσια

Ο Άρθουρ Μίλερ αποτελεί μαζί με τους Ευγένιο Ο’νίλ και Τένεσι Ουίλιαμς τους ανανεωτές του αμερικανικού θεάτρου.  Με φόντο την αγαπημένη του Νέα Υόρκη συνέγραψε μερικά πολύ σπουδαία έργα ανάμεσά τους τα "Ήταν όλοι τους παιδιά μου", "Ο Θάνατος του εμποράκου" και "Το τίμημα", που ανεβαίνει φέτος στο Θέατρο Ιλίσια, σε σκηνοθεσία της Ιωάννας Μιχαλακοπούλου και με πολύ σημαντικούς ηθοποιούς στο πρωταγωνιστικό καστ: Γιώργος Μιχαλακόπουλος, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Ρένια Λουιζίδου και Χρήστος Σαπουντζής.

Το έργο γραμμένο το 1967 περιέχει αρκετά βιωματικά στοιχεία του συγγραφέα, όπως τα περισσότερα έργα του, καθώς η οικογένειά του είχε μια σημαντική περιουσία από μια βιοτεχνία που διέθετε, η οποία όμως οδηγήθηκε στην οικονομική καταστροφή το 1929.  Η οικογένεια αποτελεί για αυτόν ένα σημαντικό κεφάλαιο όπως επίσης ο αυτοσεβασμός και η συνείδηση του ανθρώπου.

 Ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος ενσαρκώνει τον γεροεβραίο εκτιμητή παλιών επίπλων Γκρέγκορυ Σόλομων ο οποίος μετά από το τηλεφώνημα του Βικ/Γεράσιμος Σκιαδαρέσης πηγαίνει στο πατρικό του σπίτι για να εκτιμήσει τα έπιπλα του πατέρα του.  Παρούσα στη συνάντηση θα είναι και η Έστερ/ Ρένια Λουιζίδου γυναίκα του Βικ και αργότερα θα αφιχθεί και ο αδερφός του Γουόλτερ/Χρήστος Σαπουντζής, με τον οποίο ο Βικ έχει να μιλήσει χρόνια.  Τα φαντάσματα του παρελθόντος θα κάνουν την εμφάνισή τους και μέσα από εξομολογήσεις των δύο αδερφών θα έρθει στην επιφάνεια ο λόγος που είχαν αποξενωθεί για χρόνια.

Ο Βικ είναι παραιτημένος από τη ζωή.  Αναποφάσιστος, καθόλου τολμηρός, δεν τολμάει να κάνει το βήμα παραπάνω.  Ο χρόνος για αυτόν έχει σταματήσει σε αποφάσεις του παρελθόντος και ανεπούλωτες  πληγές. Η Έστερ από την άλλη, δεν βολεύεται με ότι έχει.  Ο γιος τους μεγάλωσε και έφυγε από το σπίτι και η Έστερ αναζητά μια αλλαγή.  Έχει βάλει τη ζωή της σε αναμονή όλα αυτά τα χρόνια και θέλει να πάρει ένα ρίσκο, χωρίς να υπολογίσει τις συνέπειες..  Βαρέθηκε να ζει μέσα στην ανέχεια και τον μικροαστικό περίγυρό της.  Οπότε γι’ αυτήν τα χρήματα από την αγοραπωλησία θα είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο για να ξεκινήσει τα όνειρά της.

Ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος αποτελεί το κωμικό στοιχείο της παράστασης.  Ένας άνθρωπος γεμάτος ζωή παρά την προχωρημένη ηλικία του, με τα γνώριμα χαρακτηριστικά της Εβραικής φυλής να διαγράφονται έντονα στη συμπεριφορά του, γεμάτος σοφία αλλά παράλληλα βαθιά ενοχικός και γεμάτος τύψεις για λάθη που έχει κάνει ή καταστάσεις που θα μπορούσε να έχει αποφύγει.

Υπάρχει και ο Γουόλτερ.  Ο επιτυχημένος γιατρός, αδερφός του Βικ, με δική του κλινική, με μεγάλη περιουσία, αλλά και ένα διαζύγιο με τρία παιδιά τα οποία δεν καταλαβαίνει και δεν ασχολείται μαζί τους. Επιπλέον,  μια κρίση πανικού τον κάνει να δει τη ζωή με άλλο μάτι.

Το «τίμημα» του τίτλου έχει διπλή έννοια.  Απ' την μία το τίμημα που καλείται να πληρώσει ο Σόλομων για να αγοράσει τα έπιπλα (ένα τίμημα που μέσα από έντονα χιουμοριστικά στοιχεία κάνει πιο ανάλαφρο το βαρύ κλίμα που επικρατεί στο σπίτι) και από την άλλη το τίμημα που κλήθηκαν να πληρώσουν τα δυο αδέρφια για τις επιλογές που έκαναν.  Ο Βικ κατευθυνόμενος από ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στον πατέρα του δεν κυνήγησε ποτέ τα όνειρά του.  Εγκατέλειψε τις σπουδές του και έμεινε πίσω να τον φροντίζει, ζώντας μια ζωή μέσα στο ψέμα, γιατί το καθήκον και οι οικογενειακές αξίες ήταν οι αρχές, που τον είχαν γαλουχήσει ως άνθρωπο.

Ο Γουόλτερ έφυγε από την πατρική εστία. Σπούδασε και πέτυχε στη ζωή του πολλά πράγματα. Έχει οικονομική ευμάρεια, χαίρει κοινωνικής αναγνώρισης και σεβασμού αλλά έχασε και πολλά όπως την ψυχική του υγεία.  Τα δύο αδέρφια αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.  Ο καθένας διεκδικεί μέχρι τέλους το δίκιο του χωρίς υποχωρήσεις και χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι έχασαν και οι δύο πολλά περισσότερα από αυτά που εντέλει κέρδισαν.  Το τίμημα ήταν βαρύ και για τους δύο.

Οι τέσσερις ηθοποιοί της παράστασης αποδίδουν εξαιρετικά τους ρόλους του.  Είναι ιδιαίτερα πειστικοί στις ψυχολογικές μεταπτώσεις τους χωρίς να υποκύπτουν σε μανιέρες του τηλεοπτικού παρελθόντος τους.  Ειδικά ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος ως Σόλομων ξεχωρίζει με το λεπτό αλλά γεμάτο ειρωνεία και σαρκασμό χιούμορ του.  Δίνει μια ολοκληρωμένη ερμηνεία τόσο σωματικά (ως κουρασμένος και άρρωστος) όσο και εκφραστικά με τις σαρδόνιες ατάκες που ξεστομίζει.  Άλλωστε ο γνωστόι ηθοποιός έχει αποδείξει πολλές φορές πως διαθέτει μια ποιότητα ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης, που σπανίζει πλέον στις μέρες μας.

Η Ιωάννα Μιχαλακοπούλου που υπογράφει την σκηνοθεσία, έφτιαξε μια κινηματογραφικής αισθητικής παράσταση, η οποία στηρίζεται σε ένα εξαιρετικό κείμενο και τέσσερις πολύ σπουδαίους ηθοποιούς.  Το σκηνικό, αν και παραφορτωμένο με δεκάδες έπιπλα, δεν κούραζε καθόλου στο μάτι τον θεατή, αντιθέτως τον υπέβαλλε σε μία λογική να ψάξει για τον δικό του «θησαυρό» μέσα στα κειμήλια.

Η παράσταση αποτελεί σίγουρα μία από τις καλύτερες επιλογές για θεατρική έξοδο τη φετινή σεζόν.

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση στον παρακάτω σύνδεσμο: http://quintatheater.blogspot.gr/2017/09/blog-post_42.html#more

Του Μπίκου Περικλή